Blog

26.05.2025

PMDD én adenomyose, het verhaal van Kim

Kim is 37 wanneer ze voor het eerst de woorden Premenstrual Dysphoric Disorder (PMDD) op Google intikt. Ze is op dat moment al maanden bezig met het bijhouden van haar stemmingen, symptomen en energie. Wat ze leest, raakt haar tot in haar kern. Het lijkt alsof iemand haar dagboeken heeft gelezen. Woorden als “overweldigd”, “boos zonder reden”, “crash na de eisprong”, het is allemaal pijnlijk herkenbaar. Toch duurt het nog ruim een jaar voordat ze die woorden ook daadwerkelijk in een artsenbrief terugvindt.

De lange weg naar herkenning:

“Ik dacht jarenlang dat ik gewoon niet sterk genoeg was. Dat iedereen het druk heeft en dat ik me aanstelde. Maar telkens, tussen dag 17 en 28 van mijn cyclus, veranderde ik zó erg dat ik mezelf niet meer herkende.” “Ook liepen relaties hierop stuk”.

Kim’s klachten begonnen eigenlijk al in haar vroege twintiger jaren, maar werden met de jaren erger. Na de geboorte van haar tweede kind werden de stemmingsklachten intenser en kwamen er ook lichamelijke klachten bij: extreme vermoeidheid, pijn in haar onderbuik, hoofdpijn en hele zware menstruaties. “Ik ging wél naar de huisarts, maar elke keer werd er iets anders gezegd. Stress. Moeheid. Normaal. Depressie”.

Pas toen ze, na vele omwegen, terechtkwam bij een gynaecoloog met kennis van hormonale stemmingsstoornissen, kreeg ze erkenning. “Ze zei: jij hebt alle kenmerken van PMDD. Ik begon te huilen, van opluchting.”

Wat is PMDD?

PMDD is een ernstige vorm van PMS waarbij vrouwen in de tweede helft van hun cyclus (de luteale fase) last hebben van stemmingsstoornissen, zoals depressie, angst, prikkelbaarheid, woede uitbarstingen en een gevoel van hopeloosheid. De klachten verdwijnen vrijwel altijd binnen enkele dagen na het begin van de menstruatie.

Voor Kim betekende dit: twee tot drie weken per maand voelde ze zich ‘kapot van binnen’, terwijl ze in de andere weken juist weer vol energie kon zijn. “Het was alsof ik twee persoonlijkheden had.” “Of zoals mijn ex het noemde: borderline….”. 

Diagnose nummer twee: adenomyose

Alsof één diagnose nog niet genoeg was, kwam er onlangs nog één bij: adenomyose. Een aandoening waarbij het baarmoederslijmvlies zich ín de spierwand van de baarmoeder nestelt. “Ik dacht eerst dat ik gewoon ‘zware menstruaties’ had, maar het bloedverlies werd steeds heviger, mijn buik was constant opgezet en ik had rugpijn alsof ik 80 was.”

Adenomyose is verwant aan endometriose, maar speelt zich af in de baarmoeder zelf. Het zorgt onder andere voor:

- Hevige en langdurige menstruaties

- Pijn in onderbuik en onderrug, met soms uitstraling naar de benen en/of schouder

- Vermoeidheid door o.a. bloedverlies

- Opgeblazen gevoel of een ‘zware baarmoeder’

Kim kreeg de diagnose via een inwendige echo bij de Nederlandse Endometriose Kliniek. “Op het scherm was duidelijk te zien dat mijn baarmoederspier vergroot en verdikt was. Ook waren er eilandjes te zien en lijnen. Toen vielen er opnieuw puzzelstukjes op hun plek.”

Behandeling: zoeken naar balans.

Voor de PMDD heeft Kim al vele behandelingen geprobeerd: zoals een SSRI, anticonceptiepillen en een anticonceptiepleister. De gynaecoloog van het regionale ziekenhuis geeft aan dat de chemische overgang nog een laatste stap is om te proberen. “Erg heftig”, vindt Kim.

Voor de adenomyose probeert ze nu een ander merk anticonceptiepil, zonder stopweek. Deze pil staat er om bekend soms ook PMDD te verlichten. Andere opties zijn eventueel nog de mini-pil (met alleen progesteron), een hormoonspiraal of ook de kunstmatige overgang. “Het idee dat ik in gesprek ben met artsen die dit serieus nemen, maakt al een wereld van verschil.”

Wat Kim wil meegeven:

“Je weet zó goed wanneer iets in je lijf niet klopt. Mijn grootste fout was dat ik bleef twijfelen aan mezelf, omdat artsen het niet herkenden. Maar jouw gevoel is waardevol. Blijf vragen stellen. Blijf bijhouden wat je voelt. En zoek lotgenoten of een coach, want dat maakt je sterker.”

Twee diagnoses, één lijf dat om begrip vraagt en nu eindelijk een richting. Kim is nog niet klaar of beter, maar voelt zich niet langer onzichtbaar. En dat is een overwinning op zich.