Blog

13.01.2025

De schaduw van Alzheimer

Liefde in de schaduw van Alzheimer

Dit verhaal is van Liz. 42 Jaar, moeder van twee kinderen, vrouw van een man die gelukkig goed met chaos kan omgaan en dochter van een vader die langzaam maar zeker verdwijnt. Hij is begin 70 en heeft Alzheimer. Dat klinkt misschien zwaar, dat is het ook, maar zoals met zoveel dingen in het leven, probeert ze het ook met humor, liefde en een beetje relativering aan te pakken. Want hoe verdrietig het ook is, er zitten soms ook momenten van ontroerende schoonheid in dit proces.

Een andere vader

Mijn vader was altijd mijn rots in de branding. Een man van structuur en discipline, met een encyclopedische kennis over van alles. Hij was degene die mijn eerste fietsband plakte, die me leerde autorijden (met de nodige zenuwen, dat wel) en die altijd precies wist hoe je een IKEA-kast in elkaar moest zetten, zonder ooit de handleiding te lezen. En nu? Nu vraagt hij vijf keer op een ochtend hoe laat het is, vergeet hij waar hij zijn sleutels heeft gelegd en kijkt hij me soms aan alsof hij niet precies weet wie ik ben.

Het is hartverscheurend, dat geef ik eerlijk toe. Het voelt alsof ik hem kwijt aan het raken ben, terwijl hij hier nog is. Maar tegelijkertijd is er ook een soort magie in de momenten die we nog delen. Het zijn vaak kleine dingen: hoe hij ineens een liedje uit zijn jeugd begint te zingen, spontaan gaat dansen als hij muziek hoort of hoe hij in een helder moment een anekdote vertelt die ik al duizend keer heb gehoord, maar die nu ineens extra kostbaar voelt.

Humor als reddingslijn

Als er één ding is dat me helpt om hiermee om te gaan, is het humor. Mijn vader heeft zijn gevoel voor humor gelukkig nog niet verloren. Laatst vroeg hij me bijvoorbeeld of ik “die aardige mevrouw” was die altijd koffie voor hem maakt. Toen ik zei dat ik zijn dochter ben, lachte hij en zei: “Nou, je doet het anders prima.” Of die keer dat hij erop stond om zijn oude stropdas om te doen bij het avondeten – “voor het geval dat de koningin langskomt.”

Het zijn momenten zoals deze die me eraan herinneren dat Alzheimer misschien veel afpakt, maar niet alles. Mijn vader is er nog, in flarden en momenten en die koester ik.

Leren loslaten

Toch is het zwaar. Er zijn dagen dat ik met tranen in mijn ogen naar huis rijd na een bezoek. Dagen waarop ik hem even niet kan bereiken, waarop hij in zijn eigen wereld lijkt te zitten. En dan voel ik het gemis des te harder. Maar ik leer ook loslaten. Ik leer dat het oké is om verdrietig te zijn, om te rouwen om iemand die er nog is. En ik leer dat liefde niet altijd logisch of makkelijk is, maar wel het enige dat echt telt.

Voor mezelf zorgen

Een wijze vriendin zei laatst tegen me: “Liz, je kunt niet voor je vader zorgen als je niet ook voor jezelf zorgt.” En dat is waar. Dus probeer ik tijd vrij te maken voor dingen die me opladen: een lange wandeling met de hond, een avondje uit met vriendinnen of gewoon even een kop thee in alle rust. Dat zijn de momenten waarop ik mijn batterij weer oplaad, zodat ik er kan zijn voor mijn vader en mijn gezin.

Kleine overwinningen

Er zijn ook momenten van hoop en trots. Zoals toen ik merkte dat mijn kinderen, die eerst een beetje bang waren voor opa’s verwarring, nu heel natuurlijk met hem omgaan. Ze halen herinneringen op, helpen hem zonder dat het geforceerd voelt en brengen hem aan het lachen. Het maakt me trots en dankbaar dat we als familie een manier hebben gevonden om hiermee om te gaan.

Liefde, altijd liefde

Alzheimer verandert veel, maar niet de liefde. De liefde voor mijn vader is onvoorwaardelijk, net zoals zijn liefde voor mij dat altijd is geweest. Zelfs op dagen dat hij mijn naam niet weet, zie ik in zijn ogen dat hij voelt dat ik belangrijk voor hem ben. En dat is genoeg.

Voor alle vrouwen rond mijn leeftijd die dit herkennen: je bent niet alleen. Het is oké om het soms niet te weten, om verdrietig te zijn, om moe te zijn. Maar vergeet niet de kleine lichtpuntjes te zien, de momenten van verbinding en liefde. Want die zijn er, zelfs in de schaduw van Alzheimer.